... ja - Jan Pawul - Ślązak narodowości polskiej !! ______________________________________________________________________ Dolnoślązak z urodzenia (1952),Ślązak z wyboru (1972) i do końca ... |
"Nie staraj się zostać człowiekiem sukcesu, lecz człowiekiem wartościowym"
Albert Einstein
cudeńko ze ściany
WŁAŚNIE STUKNĘŁA CYFRA - - - - >> ponad 70.000
NA LICZNIKU MOJEGO BLOGA !! (20 sierpień 2018)
Fajny wynik i świadomość, że ponad 70.000 ludzi tu było i coś czytało :-)))))
- - - - >> i nadal bywa każdego dnia i coś czyta :-))))))
Średnio przybywa blogowi około 1000 czytelników każdego miesiąca. Kolejne, wyższe cyfry określające ilość czytelników tego bloga sprawdzaj na liczniku widocznym po prawej stronie nad MENU :-))))))
Ruda Śląska - istniała już w 1243 roku. O jej lokalizacji na prawie niemieckim wspomina tzw. rejestr Ujazdu, sporządzony w latach 1295-1305. Na podstawie tego dokumentu można stwierdzić, że obszar miasta obejmował wówczas 50 włók czyli 1220 ha. Różnorodne jest pochodzenie nazw miejscowości znajdujących się obecnie w obrębie Rudy Śląskiej. Nazwa "Ruda" łączy się z rudami żelaza, które dawniej wydobywano na tym terenie. "Orzegów to forma słowa "Orzegłowy" bowiem podobno po najazdach tatarskich chłopi często wykopywali przy orce ludzkie czaszki. "Kochłowice" wiążą się z osobą Kochła, którego własnością były łąki nad Kłodnicą. Potok ten dał nazwę dzielnicy: Kłodnicy. Dopływ Kłodnicy - Bielcza stał się podstawą do utworzenia nazwy "Bielszowice".
Od samego początku tereny miasta związane były z wydobyciem rud metali. Doprowadziło to do odkrycia znacznie cenniejszego produktu - węgla kamiennego w drugiej połowie XVII wieku. Prawie każde górnicze miasto szczyci się legendą, która opowiada, że węgiel kamienny dzięki zrządzeniu losu odkryli pastuchowie. Oni to mieli zauważyć właściwości "czarnych kamieni", którymi otaczali ogniska. Legenda jest bardzo rozpowszechniona na Górnym Śląsku, ale to właśnie w Rudzie pokłady węgla wychodziły na powierzchnię, a z tego faktu, już niedaleko do odkrycia dokonanego przez pastuchów. Tak więc od 1740 roku na terenie Rudy rozpoczęły się formalne starania o nadanie kopalń. Trudno jeszcze jednak mówić o górnictwie skoro w 1752 roku załoga pierwszej na Górnym Śląsku kopalni - "Brandenburg" - liczyła 2 górników fachowców sprowadzonych z Saksonii.
Obfite zasoby węgla przyciągały wielu przedsiębiorców, którzy inwestowali w ten teren budując kopalnie, huty, koksownie oraz cegielnie. Wpłynęło to na szybki wzrost liczby mieszkańców i zmieniło oblicze rudzkiej wsi. Rolnictwo ograniczało się do drobnych gospodarstw, których właściciele pracowali również w przemyśle. W krajobrazie Rudy zaczęły pojawiać się osiedla robotnicze, otaczające zwartymi kompleksami tereny kopalni. Miejscowi potentaci zaczęli tworzyć warunki życia dla bardzo swoistego stanu społecznego, jakim byli górnicy. Żyjąc w cieniu kopalni, widząc ciągle ręce czarne od węgla, dorastając i umierając w rzeczywistości nierozerwalnie związanej z kopalnianymi chodnikami - ludzie ci tworzyli swoją własną, niepowtarzalną kulturę.
W latach 1919-1921 w czasie powstań śląskich w walkach uczestniczyło 3000 osób z terenu Rudy Śląskiej. Strajk generalny, który przyspieszył wybuch I Powstania został zapoczątkowany lokautem w kopalni "Lithandra". Chociaż powstania zapisały się krwawymi kartami w historii miasta i pozostawiły za sobą liczne nagrobki na rudzkich cmentarzach - to wynik plebiscytu wskazał na Polskę (70% głosów). Do dziś trwa w Rudzie pamięć o takich działaczach z okresu powstań jak: Wincenty Janas, Piotr Niedurny.
Czas okupacji hitlerowskiej to kolejne bolesne daty w historii miasta. Na terenie Starej Kuźnicy powstał w 1942 roku oddział obozu koncentracyjnego z Oświęcimia. Miasto przetrwało wojnę. Przetrwali też ludzie. Niemal natychmiast po zakończeniu walk rozpoczęli ratowanie swoich zakładów i przygotowanych do zalania kopalń. Dzięki nim nie ustało wydobycie węgla.
Do 1950 roku istniało na terenie dzisiejszej Rudy Śląskiej szereg miejscowości, każde z własną wielowiekową przeszłością. W 1951 roku w wyniku zlikwidowania powiatu katowickiego stworzono z nich dwa miasta wydzielone: Nowy Bytom i Rudę. W 1959 roku oba miasta połączono i tak powstała dzisiejsza Ruda Śląska. Istnieją w niej obok siebie nowoczesne osiedla mieszkaniowe oraz kolonie starych familoków. Do dzisiaj funkcjonują stare kopalnie, założone przez niemieckich potentatów przemysłowych: Ballestremów, Schaffgotschów, Dennersmarcków, czy też przez "Rudzkiego Kopciuszka" - Joannę von Schaffgotsch, dziedziczkę fortuny Karola Goduli - króla cynku. Są też nowoczesne zakłady i kopalnie jak np. "Halemba".
NOWY BYTOM / FRYNA
Teren obecnego Nowego Bytomia przez kilkaset lat był porośnięty gęstym lasem należącym do Bytomia, wzmiankowanym w zapisach historycznych już w 1369 r. W 1624 r. wymienia się Czarny Las jako "Schwarzwald", zaś w 1668 r. pod polską nazwą "Miejski Czarny Las". Teren ten funkcjonował przez lata jako obszar dworski, a później dzielnica miasta Bytomia. Był zarządzany przez specjalną ekspozyturę magistratu.
W 1891 roku tereny Nowego Bytomia stały się jedną z dzielnic miasta Bytomia. Miejscowość była zwana Friedenshütte.
W latach 1859 -1903 określano Nowy Bytom jako największy ośrodek przemysłowy. Jeszcze w okresie międzywojennym nowobytomska huta "Pokój" była największą hutą żelaza w Polsce.
Huta żelaza została założona przez: Davida Loewnfeld, Moritza Friedländer i Simona Loewi w roku 1840. Hucie nadano nazwe "Friedenshütte" (później zwana "Pokój"). Huta zmieniała swoich właścicieli. Kupił ją hr. Renard ze Strzelec Opolskich, później w 1855 roku kupiła ją spółka "Minerva". Ostatecznie zakupiła hutę spółka "Oberbedarf" w 1871 r., głównym udziałowcem spółki była rodzina von Ballestrem. W 1922 roku huta została przejęta przez spółkę Friedenshütte AG. W 1933 roku uruchomiono rewolucyjną walcownię blachy na zimno w oparciu o wynalazek inż. T. Sendzimira. Był to pierwszy zakład, który taką walcownię posiadał.
Wodociąg uruchomiono w 1884 roku, natomiast kanalizację uruchomiono w latach 1906-07. Wieże ciśnień na obecnym zbiegu ulic Niedurnego i Chorzowskiej zbudowano w 1908 roku.
Pocztę uruchomiono w 1897 roku, natomiast remizę strażacką otwarto w 1905 roku. Szpital hutniczy zbudowano w 1901 roku. Aptekę otwarto w 1907 r. Obeny budynek Domu Kultury zbudowano jako kasyno hutnicze w 1888 roku. Dom Towarowy huty "Pokój" Kaufhaus zbudowano w 1904 r.
W 1922 roku Nowy Bytom przyłączono do Polski, przez co stał się on niezależny od Bytomia (Początkowo zwano go Polskim Bytomiem). Nowy Bytom w 1929 roku utracił osadę Zgoda na rzecz Świętochłowic.
Na mocy ustawy z dnia 10 lipca 1939 roku wydanej przez Sejm Śląski Nowy Bytom otrzymał prawa miejskie, które jednak weszły w życie dopiero po II Wojnie Światowej.
Po przyłączeniu Bykowiny (1950), Bielszowic, Chebzia, Halemby, Kochłowic i miasta Wirka (prawa miejskie 1949 r.) w 1951 roku Frynę uznano za powiat miejski. Trzy lata później (1954) do Fryny dołączono jeszcze Starą Kuźnicę. W 1959 roku Nowy Bytom został przyłączony do sąsiedniego, znacznie mniejszego miasta na prawach powiatu (1955) - Rudy Śląskiej, obejmującej obszar trzech dawnych gmin: Rudy (z Karmańskim, Kolonią Szczęść Boże i Rudzką Kuźnicą), Orzegowa i Goduli. W 1959 Nowy Bytom wraz z Rudą stworzyły miasto Ruda Śląska.
Nowy Bytom –lokalnie jest zwany także FRYNA- to uproszczona fonetycznie forma Friedenshütte - niemieckiej nazwy kolonii powstałej przy hucie o tej samej nazwie. Istnieją też pośrednie formy między Friedenshütte a Fryną - Frydenshuta (obecnie zanikająca, powszechnie używana do końca II wojny światowej) i skróconej Fryncyta (Fryncita).
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz