Skiba Kazimierz - przedostatni sołtys wsi Katowice

... kliknij w foto aby powiększyć ...

https://silesia.edu.pl/index.php/Skiba_Kazimierz
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kazimierz_Skiba

Urodził się 27 lutego 1812 we wsi Katowice, w rodzinie chłopskiej. Od najmłodszych lat wykazywał zainteresowanie polską mową i książką, posiadał umiejętność pisania i czytania, które systematycznie kształcił. Na przekór polityce germanizacyjnej na Górnym Śląsku - gromadził polskie książki, walczył o polską mowę i szkoły. Pozostawał w kontakcie ze znanymi, górnośląskimi działaczami tego okresu - Józefem Szafrankiem i Stanisławem Maciejewskim. Narażał się tym władzy, która usilnie dążyła do zgermanizowania wsi Katowice. W kwietniu 1864 roku został zmuszony do ustąpienia z funkcji sołtysa Katowic, które rok później uzyskały prawa miejskie.

Kazimierz Skiba do końca życia prowadził swoje gospodarstwo rolne. Zmarł w Katowicach, 7 listopada 1890. Pochowany na katowickim cmentarzu przy ulicy Francuskiej.

Podczas swojego urzędowania Skiba sprzeciwiał się, wraz z częścią członków rady gminy, planom przemysłowej i urbanistycznej transformacji wsi Katowice, głoszonym m.in. przez Friedricha Grundmanna, Richarda Holtzego i ród Wincklerów, obawiając się utraty wpływów, tożsamości i konieczności płacenia podatków komunalnych, np. na remonty dróg. Jego opór był bezskuteczny i zakończył się utratą stanowiska sołtysa. Następcą Skiby został, przychylny planom Holtzego i Grundmanna, handlarz węglem Louis (nomen-omen) Troll.

czasy kiedy to wieś Kattowitz przemienia się w miasto przemysłowe Kattowitz

chata Kazimierza Skiby we wsi Kattowitz

obecnie stoi przeniesiona do parku etnograficznego w Chorzowie

A CO DO SAMYCH KATOWIC TO ...

Najstarsza historia osad tworzących współczesne miasto Katowice sięga średniowiecza. Były to niewielkie wsie osadzone na prawie niemieckim. W dokumencie księcia bytomskiego, Kazimierza II, wystawionym w 1299 roku znajduje się pierwsza wzmianka o jednej z obecnych dzielnic Katowic – Dębie. Kilkadziesiąt lat później, w roku 1360, książę opawsko-raciborski, Mikołaj II, przekazał Ottonowi z Pilczy niewielki majątek w okręgu mikołowskim. Opisując jego granice, wymienił aż pięć osad – obecnie dzielnic Katowic: Załęże, Bogucice, Roździeń, Szopienice, Ligotę, a także nieistniejącą już dziś wieś Jazwicze. Południowe dzielnice miasta: Podlesie, Zarzecze i Piotrowice odnotowano w księdze zwanej Protokolarzem miasta Pszczyny pod wspólną – średniowieczną jeszcze – nazwą Uniczowy. O samych Katowicach źródła wspominają stosunkowo późno. Cytowane w wielu publikacjach słowa „et nova villa Katowice”, będące pierwszą wzmianką o istnieniu wsi Katowice, zawdzięczamy skrupulatności ks. Krzysztofa Kazimirskiego wizytującego w 1598 roku parafię pw. św. Szczepana w Bogucicach. Spośród wielu osad założonych w średniowieczu tylko Bogucice stały się ośrodkiem parafialnym. W skład tej najstarszej, swymi początkami sięgającej końca XIV wieku, parafii weszły oprócz Bogucic – Kuźnica Bogucka, Załęże, Brynów, Katowice, Dąbrówka oraz kilka przysiółków.Od czasu przekazania tzw. okręgu mikołowskiego Ottonowi z Pilczy dobra te zostały wyodrębnione z książęcych dóbr kameralnych i stały się własnością rycerską. W czasach nowożytnych wśród właścicieli kuźnicy boguckiej i Katowic wymienić można przedstawicieli wielu znanych rodów, m.in.: Salomonów, Kamińskich, Mieroszewskich, Promniców, von Näfe`ów, a także spokrewnionych z Mieroszewskimi Schwellengrebelów. U schyłku XVIII wieku właścicielami dóbr katowickich zostali: Józef Mikusch oraz Bernard Mleczko.

Lesiste i bagniste tereny Górnego Śląska, pokryte gęstą siecią rzek o spokojnym spadku obfitowały w płytko zalegające rudy żelaza. Takie warunki naturalne sprzyjały rozwojowi hutnictwa na tym terenie, czego wynikiem było otwieranie kuźnic – prymitywnych warsztatów hutniczych o napędzie wodnym oraz zakładanie związanych z nimi osad. Właśnie taki kuźniczy rodowód ma dzisiejsze śródmieście Katowic. Usytuowana nad brzegiem Rawy kuźnica, zwana później bogucką, została wspomniana po raz pierwszy w 1397 roku. W II połowie XVI wieku jej właścicielem był Andrzej. Jemu to właśnie należy przypisać założenie nowej osady, zasiedlonej przez zagrodników wsi o nazwie Katowice. Przez kilka następnych stuleci obie osady – rolnicza i kuźnicza – egzystowały obok siebie.

W najbliższej okolicy kuźnicy boguckiej istniały jeszcze trzy warsztaty tego typu – załęski, szopieński i roździeński. Z tym ostatnim związana jest postać Walentego Roździeńskiego, autora poematu Officina ferraria abo huta i warstat z kuźniami szlachetnego dzieła żelaznego. W początku XIX wieku w państwie pruskim zaczęła się era reform. Wielkie zmiany zaszły też w Katowicach. W drugiej dekadzie tego stulecia wyodrębniła się gmina Katowice (kierowana odtąd przez sołtysa) oraz przeprowadzono uwłaszczenie zagrodników. Jedną z najbardziej znanych rodzin, z której wywodzi się aż trzech wójtów i jeden sołtys, była rodzina Skibów. Duże zmiany przyniósł też wdzierający się w wiejską sielskość „głośny i dymiący” przemysł. Odwiedzając w 1832 roku Katowice, dr Richard Holtze tak je opisywał: […] od Królewskiej Huty przybywszy, widać było za stawem, jeszcze bogatym w dzikie ptactwo i ryby […], małą fryszerkę […], której młot potrójnymi uderzeniami okresowo przerywał ciszę i z której komina w wieczornym mroku wzbijały się snopy iskier, obok folwark z dworkiem i mieszkaniem urzędniczym, dalej w lewo […] czarna od dymu Huta Fanny, po prawej arenda z wysokim dachem i podwójnym szczytem, przewyższająca strzechą kryte wiejskie domki.

Jedną z pierwszych hut założył w Katowicach John Baildon. Nazwana jego imieniem działała blisko 200 lat. Nowoczesny przemysł popierali właściciele Katowic – J. F. Wedding, założyciel hut „Franz” i „Fanny”, oraz Franz Winckler. W czasach, gdy był on właścicielem Katowic, wybudowano tu pierwszy hotel i przeprowadzono linię kolejową. Jego następcy: córka Waleska i jej mąż Hubert Tiele kontynuowali dzieło ojca. To z ich inspiracji przygotowano pierwszy plan zabudowy centrum, oni też dążyli do przekształcenia wsi w miasto.

!! przy okazji syn Pana Kazimierza, współzałożyciel i pierwszy dyrektor pierwszego Banku Ludowego w Katowicach. Jego grób znajduje się na cmentarzu przy ul. Sienkiewicza.

Z oryginalnego Rejestru, który znajduje się w Archiwum Sądowym w Katowicach dowiadujemy się, że w dniu 27 lutego 1898r. Królewski Sąd Rejonowy w Katowicach zarejestrował Bank Ludowy w Katowicach. Podmiotem działalności firmy jest prowadzenie operacji bankowych w celu udzielania kredytów członkom. Na członków pierwszego Zarządu zostali wybrani: Jan Skiba, Jan Zajonc, Wieczysław Szyperski.